شیر دستی هیدرولیک (Hydraulic Manual Valve) – نصب، عملکرد، انواع و قیمت

شیر دستی هیدرولیک چیست و چه وظیفه ای دارد ، چرا حیاتی است؟

شیرلیور دستی هیدرولیک، که با نام شیر کنترل جهت دستی نیز شناخته می‌شود، قلب سیستم‌های هیدرولیک است.

وظیفه اصلی این قطعه، هدایت جریان سیال تحت فشار (روغن) به سمت عملگرهای مختلف نظیر جک‌ها (سیلندرها) یا هیدرو موتورها است.

این شیرها که توسط اهرم کنترل می‌شوند، امکان کنترل دقیق جهت و سرعت حرکت تجهیزات کشاورزی، ماشین‌آلات ساختمانی و صنایع متحرک را فراهم می‌کنند.

۱. انواع شیر دستی هیدرولیک بر اساس ساختار و عملکرد

شناخت انواع لیور مکانیکی هیدرولیک برای انتخاب مدل مناسب بسیار حیاتی است.

این شیرها معمولاً به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:

*شیر دستی مونو بلاک (Monoblock):

این نوع دارای بدنه‌ای یکپارچه است که تمامی اسپول‌ها (مجرابندها) و اتصالات هیدرولیکی در یک بلوک ریخته‌گری شده قرار دارند.

مزیت: ابعاد کوچک‌تر و نصب آسان‌تر.

*شیر دستی سِکشنال (Sectional/Modular):

این شیرها از بلوک‌های مجزا (سکشن‌ها) تشکیل شده‌اند که با پیچ و مهره به یکدیگر متصل می‌شوند.

مزیت: امکان اضافه یا کم کردن اسپول در آینده وجود دارد که انعطاف‌پذیری سیستم را بالا می‌برد.

*شیرهای دستی همچنین بر اساس تعداد پورت‌ها و موقعیت‌های اسپول طبقه‌بندی می‌شوند.

اسپول(3/2، 4/3 و…)، و نوع مرکز (سنتر باز، سنتر بسته، تاندِم) 

۲. نحوه عملکرد شیر دستی هیدرولیک (مکانیسم داخلی)

نحوه عملکرد لیور مکانیکی هیدرولیک بسیار ساده اما مهندسی شده است.

شیر از یک بدنه (Body) و یک یا چند اسپول (Spool) تشکیل شده است.

حالت خنثی (Neutral/Center): هنگامی که اهرم در حالت خنثی است، اسپول در موقعیت مرکزی قرار دارد.

در این وضعیت، مسیر جریان سیال یا به تانک باز است (در سنتر باز) یا مسدود می‌شود (در سنتر بسته).

حرکت اهرم: با حرکت دستی اهرم، اسپول در داخل بدنه جابه‌جا می‌شود.

هدایت جریان: با جابه‌جایی اسپول، پورت ورودی فشار (P) به یکی از پورت‌های خروجی (A یا B) متصل شده و جریان سیال را به سمت عملگر هدایت می‌کند.

هم‌زمان، روغن برگشتی از سمت دیگر عملگر از طریق پورت دیگر به پورت تانک (T) باز می‌گردد.

بازگشت: در بسیاری از شیرها، اسپول با رها کردن اهرم توسط فنر به موقعیت خنثی (Spring Return) باز می‌گردد.

۳. طریقه نصب شیر دستی هیدرولیک (نقشه مدار و پورت‌ها)

طریقه نصب شیر دستی هیدرولیک باید با دقت بالا و طبق نقشه هیدرولیک انجام شود تا از آسیب به سیستم و جک‌ها جلوگیری شود:

پورت P (Pressure): این پورت مستقیماً به خروجی پمپ هیدرولیک متصل می‌شود.

پورت T (Tank): این پورت به مخزن روغن هیدرولیک متصل می‌شود.

مطمئن شوید که مسیر برگشت (تانک) آزاد و بدون فشار اضافه باشد.

پورت‌های A و B (Work Ports): این پورت‌ها به ورودی و خروجی جک یا هیدرو موتور متصل می‌شوند.

شیر اطمینان (Relief Valve): در شیرهای دستی مونو بلاک معمولاً شیر اطمینان اصلی روی خود بلوک نصب شده است که باید قبل از راه‌اندازی، فشار آن متناسب با حداکثر فشار کاری سیستم تنظیم شود.

نکته کلیدی: از فیلتراسیون مناسب روغن اطمینان حاصل کنید.

ورود ذرات آلوده، طول عمر اسپول‌ها را به شدت کاهش می‌دهد.

۴. لیست قیمت و قیمت شیر دستی هیدرولیک

قیمت همواره تابعی از چندین عامل فنی و تجاری است.

برای تهیه لیست قیمت شیر دستی هیدرولیک باید این عوامل را در نظر گرفت:

#برند سازنده برندهای اورجینال اروپایی (مانند Walvoil  و Rexroth و Vickers و GALTECH ) به دلیل کیفیت مواد و دقت ساخت، قیمت بالاتری نسبت به برندهای چینی دارند.

#دبی و فشار شیرهایی با دبی بالاتر (مثلاً بیش از ۱۰۰ لیتر بر دقیقه) یا فشار کاری بالاتر (مثلاً تا ۳۵۰ بار) گران‌تر هستند.

#تعداد اسپول‌ها هرچه تعداد دسته‌ها بیشتر باشد (از تک‌دسته تا ۱۲ دسته)، قیمت شیر افزایش می‌یابد.

#آپشن‌هایی مانند قفل‌کن اهرم، شیرهای ضد کاویتاسیون (آنتی شوک) و سنسورها بر قیمت نهایی تأثیر می‌گذارند.

هشدار! قیمت پایین اغلب نشان‌دهنده کیفیت پایین، استفاده از مواد نامرغوب یا عدم اورجینال بودن قطعه است.

 چرا پدیده هیدرولیک پنوماتیک رنجبر تهران؟

در سیستم‌های هیدرولیک، استفاده از قطعات اصلی تضمین‌کننده ایمنی و بهره‌وری است.

پدیده هیدرولیک پنوماتیک رنجبر تهران به عنوان یکی از پیشگامان تأمین قطعات صنعتی در ایران، تضمین می‌کند که شما شیر دستی هیدرولیک مورد نیاز خود را با گارانتی اصالت دریافت کنید.

ما نماینده رسمی و عرضه‌کننده مستقیم قطعات اورجینال از برندهای معتبر جهانی هستیم:

شیرآلات هیدرولیک Walvoil، Rexroth و Vickers و GALTECH

پمپ‌ها و قطعات Hawe.

شیرها و فیلترهای پنوماتیک Norgren.

برای دریافت مشاوره تخصصی، استعلام لیست قیمت شیر دستی هیدرولیک و خرید مطمئن، همین حالا به کارشناسان ما مراجعه کنید

منابع و مأخذ مقاله “شیر دستی هیدرولیک”

این منابع بر اصالت و تخصص ما در زمینه برندهای اروپایی نظیر Walvoil و Rexroth تأکید می‌کنند:

*کاتالوگ رسمی شرکت Walvoil (ایتالیا):

Technical Datasheet of SD5/SD6 Monoblock Directional Control Valves Series (Ref. 07.25).

*استانداردهای بین‌المللی ISO 4401:

استانداردهای ابعادی و پورت‌های شیرهای هیدرولیک برای اطمینان از قابلیت تعویض و نصب.

*راهنمای فنی بوش رکسروت (Bosch Rexroth): اصول طراحی و ساخت مدارهای هیدرولیک (به عنوان مرجع کلی سیستم‌های هیدرولیک پیشرفته).

*کتاب مرجع Fluid Power: جهت اصول عملکرد و مشخصات فنی سیالات هیدرولیک.